Ρήγμα Λευκωσίας–Αθηνών για το έργο-σταθμό: Στον «αέρα» το υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης
Μετέωρα τα σχέδια Ελλάδας Κύπρου για την ηλεκτρική διασύνδεση.
Το Great Sea Interconnector, που παρουσιάστηκε ως «γέφυρα ενεργειακής ασφάλειας» για ολόκληρη την ΕΕ, απειλείται με εκτροχιασμό. Παρά τη στρατηγική στήριξη της Κομισιόν και την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση-μαμούθ ύψους 757 εκατ. ευρώ, η Λευκωσία πατάει φρένο.
Κεραυνός με βαριές αιχμές
Ο Κύπριος Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, σε συνέντευξή του στην Καθημερινή Κύπρου, έριξε «βόμβα», δηλώνοντας ότι δύο ανεξάρτητες μελέτες δείχνουν το έργο μη βιώσιμο υπό τους τρέχοντες όρους. «Δεν πρόκειται να καταβάλουμε άμεσα τα 25 εκατ. ευρώ χωρίς διασφαλίσεις», τόνισε, αφήνοντας σαφές μήνυμα τόσο προς την Αθήνα όσο και προς τις Βρυξέλλες. Παράλληλα, άσκησε αιχμηρή κριτική στην Κομισιόν, διερωτώμενος γιατί δεν ζητά εξηγήσεις για τις μεγάλες καθυστερήσεις.
Αθήνα αποφασισμένη – Άγκυρα σε εγρήγορση
Από την άλλη, η ελληνική πλευρά δηλώνει κατηγορηματικά ότι «το καλώδιο θα γίνει και θα ολοκληρωθεί», ενώ οι τουρκικές αντιδράσεις προσθέτουν ακόμη ένα επίπεδο έντασης στο γεωπολιτικό παιχνίδι της Ανατολικής Μεσογείου.
Σενάρια εκτροχιασμού
Η κόντρα Λευκωσίας – Αθηνών βάζει νέα εμπόδια στο έργο-σταθμό. Το ερώτημα πλέον είναι αν θα επικρατήσει η πολιτική βούληση των Βρυξελλών και της Αθήνας ή αν η επιφυλακτικότητα της κυπριακής κυβέρνησης θα μπλοκάρει οριστικά την υλοποίηση.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι, προς το παρόν, η συμφωνία για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου παραμένει μετέωρη, στον αέρα.
Η στάση της Κομισιόν
Η εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα ενέργειας, Άνα Κάιζα, σε δηλώσεις της την Τρίτη (2/9) ήταν ξεκάθαρη: το έργο δεν αποτελεί μόνο ευρωπαϊκή προτεραιότητα, αλλά και γεωπολιτικό εργαλείο για την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ, δείχνοντας την πίεση που προσπαθεί να ασκήσει για το έργο.
Υπενθύμισε μάλιστα ότι έχουν ήδη διατεθεί 657 εκατ. ευρώ από τον μηχανισμό Connecting Europe Facility και επιπλέον 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ξεκαθαρίζοντας ότι οι Βρυξέλλες αναμένουν τήρηση χρονοδιαγραμμάτων.
Το μεγαλεπίβολο έργο
Το Great Sea Interconnector δεν είναι ένα απλό έργο – είναι το μεγαλύτερο ενεργειακό στοίχημα της Ανατολικής Μεσογείου. Πρόκειται για το υποθαλάσσιο καλώδιο-κολοσσό που θα ενώσει την Ελλάδα με την Κύπρο και αργότερα με το Ισραήλ, σε βάθη που ξεπερνούν τα 3.000 μέτρα και με μήκος πάνω από 1.200 χιλιόμετρα.
Ένα έργο-«γέφυρα ασφάλειας» που φιλοδοξεί να βάλει τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και να τη συνδέσει απευθείας με το ευρωπαϊκό δίκτυο. Η Κομισιόν το έχει ήδη χαρακτηρίσει στρατηγικής σημασίας και το στηρίζει με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, θεωρώντας το κλειδί για τη μεταφορά πράσινης ενέργειας και την αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της περιοχής. Ένα έργο-σταθμός που, αν υλοποιηθεί, θα αλλάξει τον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου.
